با توجه به اهمیت دستیابی به کشاورزی دانشبنیان و نقش مهم و جایگاه ویژه مؤسسات پژوهشی در تحقق چنین هدفی، ضروری است تا مؤسسات محورهای فعالیت های علمی-پژوهشی آینده خود را با توجه به تغییرات پیش رو، نیازها و تحولات آینده تعیین کنند. از همینرو در پژوهشی به مطالعة آیندهپژوهی مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی به عنوان یک مؤسسه پژوهشی دانشبنیان فعال در حوزه فناوری کشاورزی پرداخته شد.
پژوهش حاضر به روش توصیفی تحلیلی و پيمايشی انجام شد. جامعه آماری در این پژوهش شامل پژوهشگران خبره مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی در ستاد و مراکز استانی، مديران پيشين و فعلي تخصص و آگاه در حوزه فني و مهندسي کشاورزي وزارت جهاد کشاورزی و برخی از کارشناسان خبره مرتبط با حوزه فعالیتهای مؤسسه (شاغل در وزارت جهاد کشاورزی و بخش خصوصی) بودند. همچنین از روش مطالعة کتابخانهای، طراحی پرسشنامه و برگزاری نشست های هماندیشی برای گردآوری اطلاعات استفاده شد. پرسشنامهها در سه مرحله، براساس مطالعه ادبیات تحقیق و نظرسنجی از خبرگان طراحی شد.
در این پژوهش، ضمن یافتن روندهای حاکم بر فعالیتهای مؤسسه از بدو تأسیس، تحلیل روندها، تطبیق محورهای اصلی پژوهش های انجام شده در مؤسسه با اسناد بالادستی، محورهای پژوهش های آتی بخش های تحقیقاتی مؤسسه تعیین شد. همچنین چشمانداز علم و فناوری مؤسسه در افق 1404 هجری شمسی خلق شد. سپس نیروهای پیشران تأثیرگذار بر آینده مؤسسه و عدم قطعیتهای کلیدی شناسایی شدند. ماتریس سناریو براساس دو عدم قطعیت کلیدی تشکیل شد. در این پژوهش سه سناریوی آینده مرسوم (خط صاف)، آینده دوران سختی (تنگنا) و سناریوی آینده مطلوب (مدینه فاضله) طراحی و ضمن داستاننویسی برای سناریوها، راهبردهای کلی در شرایط تحقق هر یک از سناریوها در افق 1404 هجری شمسی تدوین و راهبردهای پابرجا مشخص شد. نتایج این پروژه به زودی به بخش های تحقیقاتی مؤسسه ابلاغ می شود و به عنوان پیش درآمد تدوین برنامه راهبردی مؤسسه در دستور کار قرار خواهد گرفت. از تمامی اعضاء محترم هیئت علمی، خبرگان، مدیران و کارشناسانی که با تکمیل پرسشنامهها، شرکت در نشستها و ارائه نقطه نظرات و دیدگاه های خود با این پروژه همکاری نمودند، صمیمانه قدردانی میشود.