چهار شنبه ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۴  -  Wednesday, April 30, 2025
جستجوی پیشرفته
بخش آبیاری
 عبارت *      جستجوی پیشرفته

پروژه تحقیقاتی "ارزیابی هیدرولیکی گسیلنده‌های سفالی با هدف کاربرد آنها در آبیاری زیرسطحی" اجرا شد.
پروژه تحقیقاتی با عنوان "ارزیابی هیدرولیکی گسیلنده‌های سفالی با هدف کاربرد آنها در آبیاری زیرسطحی" توسط آقای دکتر شهرام اشرفی عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات فنی و مهندسی اجرا شد.

خشکسالی­‌های چند دهه گذشته و کاهش بارش باعث محدودیت جدی در برداشت از منابع آب کشور شده است که این امر بخش کشاورزی را با چالش جدی مواجه کرده است. در این شرایط مهندسین و محققین بخش کشاورزی به دنبال جایگزین نمودن روش‌­های جدید به جای روش آبیاری سنتی می‌­باشند. آبیاری زیرسطحی گیاهان زراعی و باغی یکی از گزینه­‌های مطرح برای کاهش آب کاربردی در بخش کشاورزی می‌­باشد. یکی از مهمترین قسمت­‌های این روش آبیاری، گسیلنده (قطره چکان) مورد استفاده در سیستم می‌­باشد. تا این تاریخ، عمده ترین عامل عدم موفقیت آبیاری زیرسطحی در کشورهای مختلف، ورود ریشه به داخل گسیلنده و انسداد روزنه آن می‌­باشد. استفاده از گسیلنده سفالی یکی از گزینه­‌های مطرح برای حل این معضل می‌­باشد. در این ارتباط بخش خصوصی در طول سه دهه گذشته در کشور اقدام به تولید انواع گسیلنده‌­های سفالی نموده و به صورت نمایشی در سطوح کوچک بر روی درختان انار، زیتون و پسته در مناطق مختلف به اجرا گذاشته­‌اند. قبل از استفاده فراگیر از این گسیلنده‌­ها، باید مشخصه هیدرولیکی آنها برای طراح و بهره­‌برداران تعیین شده باشد. یکنواختی ساخت گسیلنده برای تحویل حجم مساوی آب به نقاط مختلف یک مزرعه/باغ، رابطه دبی فشار، پایداری تراوش در طولانی مدت و اثر فشار در سیستم بر روی گرفتگی احتمالی از جمله مشخصه‌­هایی می‌­باشند که قبل از استفاده گسترده و سرمایه‌­گذاری بر روی آن، باید مشخص شده باشند. در ارتباط با یکنواختی ساخت گسیلنده­‌های مذکور یک پروژه تحقیقاتی در دوره زمانی 1399/1/1 لغایت 1400/6/29 در ستاد موسسه تحقیقات فنی و مهندسی به اجرا گذاشته شد.  برای ارزیابی گسیلنده­‌های مذکور، در این تحقیق ابتدا ضریب تغییرات ساخت قطعات سفالی تعیین و سپس پایداری تراوش در طولانی مدت و در انتها، اثر فشار هیدرواستاتیک در سیستم بر روی تراوش و گرفتگی مورد بررسی قرار گرفته است. گسیلنده­‌های مورد استفاده در این تحقیق قطعات سفالی ساخت شرکت آب و توسعه پایدار فلات در کرمان بوده است. نتایج حاصل از آزمایش­‌ها نشان دادند که گسیلنده­‌های مذکور یکنواختی لازم  برای تحویل حجمِ یکسانِ آب در سطح مزرعه/ باغ را ندارند. مقادیر ضریب تغییرات ساخت دسته‌های 20 تایی مورد آزمون ، در حدفاصل 23 الی 73 درصد بودند که از حد 20 درصد اعلام شده استاندارد ASAE  بیشتر بود.  همچنین نتایج نشان دادند که به علت گرفتگی خلل و فرج موجود در بدنه سفال،  مقدار تراوش به مرور زمان کاهش می­‌یابد. آزمایش­‌های مکرر نشان دادند که مقدار تراوش بصورت لگاریتمی در طول زمان کاهش می­‌یابد. با افزایش فشار هیدرواستاتیک در سیستم، میزان گرفتگی بیشتر می‌­شود. اندازه­‌گیری تراوش از گسیلنده‌­های سفالی به مدت 1000 ساعت نشان داد که با عبور آب از تخلخل موجود در بدنه این نوع گسیلنده­ها، املاح محلول در آب به‌مرورزمان در محیط متخلخل بدنه سفال رسوب می­کند و باعث گرفتگی می­‌شود. متوسط حداکثر تراوش اولیه گسیلنده‌­ها در دسته­‌های 7 تایی در فشار­های هیدرو استاتیک 0/5، 1 و 2 متر به ترتیب 1/53، 2/57 و 4/78 لیتر در ساعت در متر بود و پس از گذشت 1000 ساعت آزمون پیوسته، مقادیر تراوش انتهایی به ترتیب 0/93، 1/48 و 1/29 لیتر در ساعت در متر رسید. مقادیر نزولی تراوش نشان داد که املاح محلول در آب به ‌مرور زمان در خلل و فرج موجود در بدنه گسیلنده رسوب می‌­کند و باعث کاهش آب‌گذری گسیلنده می‌­شود.  لذا گسیلنده‌­های مذکور قابلیت استفاده پایدار در سیستم آبیاری زیرسطحی را ندارند.    

 
 
 
 


۱۴۰۱/۰۱/۲۸
تعداد نمایش: ۵۴
مشاهده اخبار گروه خبری 'بخش آبیاری'

آمار مشاهده صفحات