با توجه به مشکلات ارزیابی بصری و انسانی، می‌­توان از بینایی ماشین که دقت، سرعت و بازدهی بالایی دارد، به ­عنوان جایگزین مناسبی برای بینایی انسان استفاده نمود. در این تحقیق، یک سامانه بینایی ماشین ساخته شد و برای دو رقم گندم ترابی و آذر مورد ارزیابی قرار گرفت. این سامانه از سه بخش جعبه مکش، جعبه نمونه‌­برداری و جعبه تصویربرداری تشکیل شد. در هر نوع گندم، عملکرد دستگاه مکش، با دو صفحه بذر و چهار مقدار مکش مورد بررسی قرار گرفت. تصویر تهیه شده توسط دوربین دیجیتال، به محیط نرم‌­افزار متلب منتقل و با استفاده از روش‌های پردازش تصویر و توابع موجود در نرم‌افزار، الگوریتم تعیین درصد ناخالصی، درصد شکستگی و تعداد بذر گندم کدنویسی و اعتبارسنجی آن بررسی شد. نتایج نشان داد که مناسب‌­ترین تیمار برای گندم رقم ترابی و رقم آذر، صفحه بذر با سوراخ 1 میلی­‌متر و به­ ترتیب مکش‌­های 100- و 120- میلی‌­متر جیوه بود. نتایج اعتبارسنجی الگوریتم نشان داد که دقت آن برای تعیین درصد شکستگی و تعداد بذر گندم به­ ترتیب برابر با 85/33 و98/76 درصد بود. الگوریتم کامل‌­تری برای تعیین درصد ناخالصی، درصد شکستگی و تعداد بذر گندم نیز تهیه شد که دقت آن نزدیک به 100 درصد بود. نتایج بررسی اقتصادی نیز نشان داد که اتخاذ تصمیم در مورد جایگزینی سامانه بینایی ماشین با روش معمول از نظر هزینه‌های انجام گرفته دارای توجیه اقتصادی است.