عنوان برنامه: هوشمندسازی کشاورزی

مسائل و چالش های اصلی

1.     ضعف یا نبود زیرساخت سخت‌افزاری و نرم‌افزاری لازم برای گردآوری، ذخیره‌سازی و تحلیل داده‌های مکان‌مبنا و غیرمکانی

2.     عدم پذیرش یا پذیرش سخت فناوری‌های نوین/پیشرفته و مرتبط با هوشمندسازی کشاورزی توسط بهره‌برداران بخش کشاورزی به‌ویژه کشاورزان کوچک ‌مقیاس

3.     ضعف و کمبود داده‌ها و اطلاعات پایه، مدیریت آمار، اطلاعات و دانش مورد نیاز، ابرداده‌ها، نظام جامع پایش و مدیریت آمار و اطلاعات

4.     تولید مواد غذایی بیش‌تر به رغم دسترسی محدود به زمین‌های قابل کشت، کمبود منابع آب و دیگر عوامل قابل پیش‌بینی مانند تاثیر تغییرات اقلیمی

عوامل ایجاد چالش ها

1-1- سرمایه گذاری ناکافی در خصوص انتقال دانش و فناوری روز به بخش کشاورزی

2-1- عدم سرمایه گذاری یا سرمایه گذاری ناکافی برای ایجاد یا تقویت زیرساخت های سخت افزاری و نرم افزاری مورد نیاز

3-1- ضعف زیرساخت های ارتباطی یا وجود محدودیت ها و قوانین پوشش دهی خدمات به ویژه در مناطق دور از دسترس روستایی

4-1- کم توجهی به ظرفیتها و امکانات موجود و حمایت ناکافی از دانش و توانمندی داخلی و شرکت های دانش بنیان برای بومی سازی تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری موردنیاز

5-1- عدم توجه به امنیت داده ها و نبود قوانین امنیتی

6-1- نبود استانداردهای لازم

1-2- سیاست های نامتوازن در سودآوری بخش کشاورزی و غذا و مقررات غیرمنطبق با واقعیت های زندگی روستاییان در بهره برداری از خدمات

2-2- نیاز به سرمایه گذاری اولیه و هزینه زیاد به کارگیری فناوری های هوشمند با در نظر گرفتن درآمد نسبتاً پایین کشاورزان

3-2- عدم آگاهی یا آگاهی ناکافی بهره ­برداران از مزایای سامانه های هوشمند و فناوری های مرتبط با هوشمندسازی کشاورزی

4-2- پایین بودن میزان دانش بهره برداران در مهارت های به کارگیری صنعت دیجیتال در حوزه کشاورزی

1-3-  نبود ســرویس اطلاعاتی کامل و یکپارچه اطلاعات کشاورزی

2-3- ضـعف زیرسـاخت­های گردآوری داده و ابرداده ها

1-4- افزایش روزافزون جمعیت

2-4- محدودیت زمین های قابل کشت

3-4- کمبود منابع آب، انرژی و سرمایه

4-4- کمبود نیروی کار کشاورزی

5-4- تغییر اقلیم و افزایش گازهای گلخانه ای

6-4- پایین بودن بهره وری تولید در کشاورزی

راهکارهای مقابله با چالش ها

الف- راهکارهای پژوهشی

1-1-مطالعه و بررسی زیرساخت ها، برنامه ها، قوانین، الزامات، استانداردها و آموزش های لازم برای هوشمندسازی کشاورزی و اثربخشی فناوری های مرتبط در کشورهای پیشرو به منظور تدوین نقشه راه

2-1- طراحی و توسعه/ ارزیابی یا بومی سازی سخت افزارها و نرم­افزارهای مرتبط با فناوری اینترنت اشیاء برای گردآوری داده ها از مزارع، باغات و ... در ستاد و مراکز استانی، ذخیره سازی و تحلیل ابرداده ها

3-1- توسعه فناوری های مربوط به تبادل اطلاعات امن بین ایستگاه­ها (مزارع، باغات و ...) و مراکز تحلیل داده

1-2- اجرای پایلوت های پرچم دار هوشمندسازی کشاورزی در حوزه های مختلف (مزارع، باغات، آبیاری و ...) و ارائه نتایج اثربخشی به بهره بردار

2-2- طراحی و توسعه فناوری­های مقرون به صرفه برای هوشمندسازی کشاورزی

3-2- طراحی و راه اندازی پرتال جامع برای ارائه خدمات مرتبط به بهره برداران، مجریان و پژوهشگران

1-3- طراحی و توسعه سامانه های هوشمند مبتنی بر فناوری های اینترنت اشیاء و فناوری­های هواپایه و فضاپایه برای تولید داده و توسعه ابرداده­ های کشاورزی

2-3- طراحی و ایجاد شبکه اطلاعات کشاورزی با استفاده از منابع اطلاعاتی پایه­ای کشور و تدوین اطلس های موضوعی (خاک، آب، آبخیز و تغییرات اقلیمی و ...) برای شناخت، پایش، پیشگیری عوامل خسارت­ زای زنده و غیر زنده و کاهش میزان باقیمانده­ها و آلاینده ها در محصولات گیاهی و محصولات دامی و شیلاتی، مهار تخریب خاک، تثبیت گرد و غبار، شبکه سازی اطلاعات بانک های ژنتیکی و مجموعه های تنوع زیستی

1-4- طراحی، توسعه و ارزیابی سامانه های مدیریت هوشمند و تصمیم یار در حوزه های مختلف (زراعت، باغبانی، آبیاری، گلخانه، ...) و زنجیره تامین و توزیع محصولات کشاورزی و تهیه اپلیکیشن های کاربردی مبتنی بر هوش مصنوعی

2-4- پژوهش و اجرای هوشمندسازی کشاورزی و توسعه پایلوت های کشاورزی هوشمند در بخش های مختلف (زراعت، باغبانی، آبیاری، گلخانه، ...) با به کارگیری فناوری­های مرتبط با هوشمندسازی کشاورزی برای افزایش بهره وری

3-4- توسعه کشاورزی هوشمند اقلیم و تعیین الگوهای کشت هوشمند در شرایط تغییر اقلیم با در نظر گرفتن پتانسیل مناطق و پذیرش اجتماعی و اقتصادی

4-4- پژوهش و توسعه سامانه های هوشمند ذخیره سازی، شبیه سازی، پیش بینی کمی و کیفی، پایش و مدیریت یکپارچه منابع آب، خاک، پوشش گیاهی و جوامع انسانی حوزه های آبخیز کشور

ب- راهکارهای آموزشی-ترویجی

1-1- ایجاد فرصت‌های مطالعاتی مناسب برای پژوهشگران این حوزه و تقویت ارتباطات بین المللی برای آشنایی با زیرساخت ها، برنامه ها، قوانین امنیتی و استانداردهای لازم و فناوری­های نوظهور مرتبط با هوشمندسازی و ورود دانش و فناوری روز به بخش کشاورزی

2-1- استفاده از پلتفرم های نوآوری و کشف استعداد ها در زمینه پیشرفت های فناوری­های سخت­افزاری و نرم افزاری برای هوشمندسازی کشاورزی

3-1- برگزاری دوره ها و کارگاه­های آموزشی برای انتقال دانش فنی موجود

4-1- تجاری سازی فناوری­های توسعه یافته و بهبود فضای کسب و کار

1-2- فرهنگ سازی و ترویج کاربرد سامانه های هوشمند و فناوری های مرتبط با هوشمندسازی کشاورزی و آگاه سازی بهره برداران از مزایای آنها

2-2- معرفی، آموزش و توانمندسازی بهره­برداران، مجریان و پژوهشگران در راستای یادگیری نحوه استفاده از تجهیزات هوشمندسازی کشاورزی و فناوری­های مرتبط

3-2- آموزش راه اندازی پایلوت های هوشمندسازی کشاورزی به بهره برداران با در نظر گرفتن امکانات و تجهیزات مکانی و ارائه خدمات مشاوره ای

4-2- برگزاری دوره­های آموزش مجازی در خصوص کاربرد تجهیزات و وسایل سخت افزاری و نرم افزاری هوشمندسازی کشاورزی

5-2- برگزاری دوره ها و کارگاه­های آموزشی برای انتقال دانش فنی موجود

1-3- استفاده از پلتفرم های نوآوری و کشف استعداد ها در زمینه پیشرفت­ها در تولید و گردآوری داده و ابرداده ها

2-3- برگزاری دوره ها و کارگاه­های آموزشی برای انتقال دانش فنی موجود

3-3- ترویج / تجاری سازی فناوری های توسعه یافته و بهبود فضای کسب و کار

1-4- ترویج و توجه جدی به توسعه فرهنگی هوشمندسازی کشاورزی

2-4- معرفی، آموزش و توانمندسازی بهره­برداران، مجریان و پژوهشگران در راستای استفاده از سامانه های هوشمند و تصمیم یار و فناوری­های مرتبط با هوشمندسازی کشاورزی

3-4- آموزش راه اندازی پایلوت های هوشمندسازی کشاورزی با در نظر گرفتن امکانات و تجهیزات مکانی و ارائه خدمات مشاوره ای

4-4- برگزاری دوره های آموزش مجازی در خصوص کاربرد تجهیزات و وسایل سخت افزاری و نرم افزاری هوشمندسازی کشاورزی

5-4- برگزاری دوره ها و کارگاه­های آموزشی برای انتقال دانش فنی موجود

6-4- ترویج / تجاری سازی فناوری­های توسعه یافته و بهبود فضای کسب و کار

ج- راهکارها و سیاست های اجرائی

1-1- توسعه زیربناهای لازم برای تشکیل و حمایت مناسب از شرکت­های خصوصی، دانش بنیان و استارت‌آپ‌های فعال در زمینه توسعه سخت افزار و نرم‌افزارهای لازم برای هوشمندسازی کشاورزی

1-2- تشویق بهره برداران به استفاده از فناوری­های مرتبط با هوشمندسازی کشاورزی

2-2- حمایت مالی و قانونی از بهره ­برداران برای استفاده از فناوری­های مرتبط با هوشمندسازی کشاورزی

3-2- راه اندازی شرکت­های خدمات مکانیزه هوشمندسازی کشاورزی

1-3- توسعه زیربناهای لازم برای تشکیل و حمایت مناسب از شرکتهای خصوصی، دانش بنیان و استارت‌آپ‌های فعال در زمینه تولید داده و ابرداده های کشاورزی

2-3- یکپارچه سازی اطلاعات کشاورزی

3-3- ارزیابی مداوم کیفیت و کفایت داده و اطلاعات بخش­های مختلف کشاورزی بر پایه سنجه ها و شاخص های مناسب و به روز رسانی آنها

1-4- حمایت مالی و قانونی از بهره ­برداران برا ی استفاده از سامانه های هوشمند

2-4- توسعه زیربناهای لازم برای تشکیل و حمایت مناسب از شرکت­های خصوصی، دانش بنیان و استارت آپ های فعال در زمینه هوشمندسازی و کشاورزی هوشمند اقلیم